چکیده

 مهمترین دستاوردهاي اقتصادي و اجتماعی انسانها حاصل مشارکت بوده است که در این میان سازمانهاي تعاونی به دلیل تأکید بیشتر بر جنبه هاي انسانی از اهمیت بیشتري برخودار میباشند. در واقع، تعاو نیها  یک اهرم مناسب براى توسعه اقتصادى به شمار می آیند که می توانند درافزایش تولید ،ارتقاى سطح درآمد و بهبود وضعیت اجتماعى مردم مؤثر باشند. علیرغم اهمیت و جایگاه تعاونیها، بررسی اولیه عملکرد آنها به ویژه در مناطق روستایی نشان دهنده آن است که این تعاونی هابا مشکلات متعددي روبرو بوده و نتوانسته اند به اهداف از پیش تعیین شده خود دست یابند. در چنین شرایطی، بسیاري از محققان و صاحبنظران بر این باورند که توسعه کارآفرینی در شرکتهاي تعاونی میتواند نقش اساسی در کمک به توسعه و تقویت تعاونیها و حل مشکلات آنها داشته باشد.

مقدمه:

مجموعه شرایط و مقتضیات جامعه امروز ما از یکسو و برنامه‌ها و اهداف مشترکی که بین دو مقولۀ «کارآفرینی» و «تعاون» وجود دارد از سوی دیگر، ضرورت ارتباط راهبردی این دو مقوله اساسی را اجتناب ناپذیر می سازد. بعبارتی از یک سو اهداف مشترک مهمی از قبیل افزایش اشتغال مولد، توسعه اقتصادی، افزایش رقابت در اقتصاد و توسعه کارایی بازار، کمک به افزایش صادرات، دستیابی به توسعه منطقه ای، کاهش انحصار و تمرکززدایی و افزایش مشارکت بخش غیردولتی دراقتصاد کشور بین «کارآفرینی» و «تعاون» وجود دارد و از سویی دیگر مزایای نسبی که هرکدام از این مقوله‌ها دارند میتواند یک هم افزایی عظیمی را در راه دستیابی به اهداف مشترک بوجود آورد.
از طرف دیگر، عامل اساسی پایداری، پویایی و موفقیت فعالیتها و سازمانهای مختلف و از جمله فعالیتها و سازمانهای تعاونی، حرکت با محوریت «خلاقیت و نوآوری» می باشد. بعبارتی یکی از مهمترین ویژگیها و الزامات موفق بودن تشکلهای تعاونی، خلاق و نوآور بودن آنهاست. تشکل تعاونی خلاق و نوآور، تشکلی است که خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی خلاق در آن نهادینه شده و محور فعالیتهای آن بر این اساس باشد. کـارآفرینان با ارایه نـوآوریها و گسترش روند انتشار فـن آوری‌ها، می توانند ضـامن تـداوم و پـویایی و رقابت پذیری نهضت تعاون بوده و بخش تعاون نیز با ظرفیت سازی، مهیانمودن شرایط، امکانات، تسهیلات و ایجاد زمینه‌های قانونی میتواند فضای مطمئنی را برای انجام فعالیتهای کارآفرینانه فراهم سازد

در حال حاضر، به ندرت میتوان کشوري را در دنیا یافت که داراي نوعی سازمان تعاونی نباشد. کلیه کشورها اعم از سوسیالیست یا کاپیتالیست، توسعه یافته یا نیافته، مدعی دارا بودن اینگونه سازمانها هستند و اغلب به توسعه و گسترش این سازمانها مبادرت ورزیده اند (عباسی، 1389)

به تبع مشکلات فراروي تعاونیهادرکشوره اي درحال توسعه،عدالت اجاماعی  کیفیت زندگی مردم، کار و تولید، بالا بودن سطح درآمد، ارتقاي وضعیت اجتماعی، گسترش عدالت اجتماعی و توسعه بر پایه برابري، از اصلی ترین اهداف ایجاد بخش تعاون در هر کشور است.بسترسازي و بررسی زمینه هاي مورد نیاز ایجاد تعاونیها از مقدمات و الزامات ایجاد آنان بشمار میرود و بی توجهی به این امر در حوزه مسایل توسعه کشاورزي، هزینه هاي بسیار را بر جوامع روستایی تحمیل مینماید

علیرغم اهمیت و جایگاه تعاونیها، بررسی اولیه عملکرد آنها به ویژه تعاونیهاي توسعه روستایی در نقاط مختلف کشور نشان دهنده آن است که به موازات رشد کمی نسبتاً مناسب، این تعاونیها رشد کیفی مطلوبی نداشته اند و به خوبی نقش خود را ایفا نکرده اند (دنیایی و همکاران، (1389)

در این زمینه، به دلیل وجود برخی مشکلات در ابعاد مختلف اعم از ساختاري، محیطی/ زمینهاي، آموزشی، قانونی و غیره، تعاونیهاي توسعه روستایی نتوانسته اند در میسر و قالب پیشبینی شده حرکت نموده و به اهداف مشخص شده در سند چشم انداز بیست ساله کشور دست یابند (رضائی و همکاران، 1390)

در چنین شرایطی، بسیاري از پژوهشگرانو صاحب نظران بر این باورند که توسعه کارآفرینی در شرکتهاي تعاونی میتواند نقش اساسی در کمک به تعاونیها جهت دستیابی به اهدافشان ایفا نماید و اهرم نیرومندي براي برون رفت از شرایط نامطلوب کنونی باشد. در واقع، اگر بخش تعاون به طور اعم و تعاونیهاي توسعه روستایی به طور اخص بخواهند به اهداف مصرح در قانون اساسی و شرایط ایده آل دست یابند، لازم است به بهبود عملکرد تعاونی، رفع موانع ساختاري، دستیابی به ترکیب اعضاي مناسب و به ویژه توسعه کارآفرینی و ایجاد فرهنگ سازمانی کارآفرینانه توجه جدينمایند (دنیایی و همکاران،1389)

تعاونیهاي روستایی:

 شرکت تعاونی روستایی شرکتی است که با عضویت ساکنین واجد شرایط یک یا چند روستا به منظور تحقق اهداف موردنظر تشکیل میگردد. زمینه فعالیتهای  این شرکتها بسیار وسیع بوده و شامل مواردي همچون احداث واحدهاي تولیدي کشاورزي، معدن، صنعت، صنایع دستی و غیره و خدماتی واحدهاي اقامتی، تفریحی،خدمات گردشگري، انبار نگهداري محصولات و غیره(، ایجاد واحدها و امکانات آموزشی، فرهنگی، هنري، تجاري و غیره، ارائه خدمات اعتباري مالی به اعضا و روستاییان و در نهایت تمامی زمینههاي مرتبط با رشد و توسعه روستاها میشود (محمدي، 1391)

اهداف تعاونیهاي روستایی عبارتند از

• توسعه عدالت اجتماعی و مبارزه با فقر در جامعه،
• مشارکت روستائیان در اداره روستا و کاهش تصدي دولت.
• ارتقاي سطح آموزش، بهداشت، اقتصاد، تحرك و شادابی در جامعه روستایی و
• ایجاد و تقویت اندیشه تعاون در فعالیتهاي اقتصادي و اجتماعی روستا
• کاهش مهاجرت روستائیان به شهرها،
• ایجاد و تقویت روحیه مشارکت و همیاري در بین روستائیان،

شكل‌گيري انديشه‌هاي تعاوني
نظريات و ديدگاههاي علمي مطرح‌شده در زمينه مباحث تعاونيها محصول انديشه‌هاي دانشمندان اروپايي است كه عمدتاً در قرون 18 و 19 مطرح شده‌اند. اگرچه سن سيمون (1825-1760) فرانسوي ديدگاههايي درخصوص تعاونيهاي مطرح كرد و خوشبختي بشر را در تعاون و همكاري جستجو مي كرد. اما تفكرات او هرگز مورد استقبال مردم قرار نگرفت و موفقيتي در اين زمينه كسب نكرد. در حاليكه رابرت اون (1858-1771) انگليسي براي اولين بار مفهوم تعاون را در مقابل واژه رقابت بكار برد و چون خود مالك يك كارخانه بود، بنابراين در يك اقدام عملي عليرغم ميل شركاي خود سازمان كار مؤسسه خود را براساس مشخصات يك شركت تعاوني بنا نهاد و اصلاحاتي را در اين خصوص انجام داد. او براي ترويج و گسترش ديدگاههاي خود علاوه بر سفر به اقصي نقاط اروپا به كشورهاي امريكا، امريكاي لاتين و مكزيك سفر كرد و قدمهاي عملي زيادي در زمينه ايجاد دهكده‌هاي تعاوني برداشت (طالب، 1376)
فليپ بوشه (1861-1796) كاتوليك مذهب كه از طرفداران ديدگاههاي سن سيمون بحساب مي‌آيد براي اولين بار طرح تعاونيهاي توليد را مطرح كرد. در حاليكه ويليام كينگ (1866-1786) پزشك انگليسي با الهام از نظريات اون و با تأكيد بر قدرت و اهميت مصرف‌كنندگان به ايجاد و گسترش تعاونيهاي مصرف تأكيد داشت و در ايجاد قريب به 300 تعاوني مصرف در انگليس نقش مهمي ايفا نمود و براي گسترش تفكرات تعاوني مجله تعاون را در اين كشور منتشر نمود. ديدگاههاي لوئي بلان در خصوص تعاونيها بيشتر با ساختار اجتماعي – اقتصادي كشورهاي سوسياليستي سنخيت داشت با همين تفكرات او مورد استقبال كشورهاي سوسياليستي بويژه يوگسلاوي قرار گرفت و تعاونيهاي زيادي در قالب كارگاهها اجتماعي در اين كشورها ايجاد گرديد. او بر نقش دولت در ايجاد و گسترش تعاونيها تأكيد داشت و در صورت عدم توان نمايندگان تعاونيها در اداره امور آنها، اين امر را بطور موقت وظيفه دولت تلقي مي كرد. شارل فوريه كه از بانيان فكر ايجاد تعاونيهاي توليد محسوب مي شود، براي حذف واسطه ايجاد تعاونيهاي مصرف و همكاري نزديك بين تعاونيهاي توليد و مصرف را توصيه مي كرد. فوريه معتقد بود كه براي حذف واسطه ها بايد سازماني نيمه دولتي براي توزيع محصولات توليدي ايجاد گردد. از نظر او اين سازمان بايد اجناس و كالاهاي مصرفي را مستقيماً از توليدكننده خريداري و به نسبت تعيين شده بين افراد جامعه توزيع نمايد وي شهرداريها را موظف به دخالت در امور توزيع خواربار مي دانست (نظام شهيدي و عليزاده اقدم، 1378، ص 8).
هرچند ايده‌ي اوليه تعاونيها زاده شرايط اجتماعي – اقتصادي اروپاي قرن 18 بويژه انگلستان مي‌باشند، اما اصول و سياستهاي حاكم بر تشكيل و مديريت تعاونيها به شيوه‌اي بوده است كه در شرايط اقتصادي و اجتماعي ساير جوامع اروپايي و حتي كشورهاي ديگر نيز قابل اجرا بوده است. بنابراين، اين الگوي فعاليت با همفكري و تبادل نظر كارشناسان كشورهاي مختلف بطور وسيع در سراسر جهان اشاعه يافته و نقش ارزنده‌اي در فعاليتهاي اجتماعي و اقتصادي اين جوامع بازي كرده است. دستاوردهاي حاصل از فعاليت اين نهادهاي اقتصادي باعث توسعه روزافزون آنها در نقاط شهري و روستايي گرديده و الگوي فعاليت اين جوامع را تحت تأثير قرار داده است. اين امر بويژه در كشورهايي كه شالوده سازمانهاي اجتماعي آنها بر سنتهاي باستاني و فرهنگ یاریگری استوار بوده، اصل همكاري و فعاليتهاي دسته‌جمعي، زمينه بسيار مساعدي براي پيشبرد و توفيق در فعاليتهاي تعاوني فراهم آورده است.
اين ديدگاهها و تجربيات بعنوان يك پديده عاريتي همگام با بسياري از كشورهاي در حال توسعه، وارد ايران گرديد و در عرصه‌هاي مختلف به اجراء درآمد. اگرچه با تصويب قانون تجارت در سال 1303 موادي از آن به موضوع تعاونيهاي توليد و مصرف اختصاص يافت، اما فعاليت رسمي تعاونيها در ايران در سال 1341 با تشكيل اولين شركت تعاوني روستايي در منطقه داورآباد گرمسار آغاز گرديد. براساس اين قانون «شركت تعاوني شركتي است از اشخاص حقيقي و يا حقوقي كه به منظور رفع نيازمنديهاي مشترك و بهبود وضع اقتصادي و اجتماعي شركاء از طريق خودياري و كمك متقابل و همكاري آنان و تشويق به پس‌انداز بر اساس اصولي كه در قانون تصريح شده است، تشكيل مي‌شود».

 در اين قانون، ماده 18 شركتهاي تعاوني را به سه دسته به شرح زير تقسيم مي‌كند:

الف) رشته كشاورزي شامل تعاونيهاي كشاورزي و روستايي؛
ب) رشته مصرف شامل تعاونيهاي مصرف‌كنندگان، مسكن، اعتبار و آموزشگاهها؛ و
ج) رشته كار و پيشه شامل تعاونيهاي كار، صاحبان حرف و صنايع دستي، صاحبان صنايع كوچك و كسبه، صاحبان مشاغل آزاد و صيادان.
آنچه كه مسلم مي‌باشد، اين است كه اشكالاتي بر اين تقسيم‌بندي وجود دارد، ازجمله اينكه تعاونيهاي اعتبار در رشته مصرف طبقه‌بندي شده و قابليت اين نوع تعاونيها را به وام مصرفي محدود كرده است. مهمتر اين اينكه شركتهاي تعاوني حمل و نقل بطوركلي از تقسيم‌بندي حذف گرديده است. در حاليكه اين نوع تعاونيها بويژه در زمينه حمل و نقل زمینی و دریایی بسيار ضروري بنظر مي‌رسند و مي­توانند بعنوان واحدهايي موفق عمل كنند (همان، ص 61)

تعاون در انديشه‌هاي صاحبنظران
بي‌اغراق مي‌توان گفت كه سابقه تعاون و همياري به اندازه تاريخ بشر قدمت دارد. مطالعه تاريخ گذشتگان، صحت چنين مدعايي را گواهي مي‌دهد. بواقع، تعاون يكي از بنيادي‌ترين كنش‌هاي متقابل پيوسته بوده و از گذشته‌هاي دور تا كنون در ميان اجتماعات شهري و روستايي مرسوم بوده است. تعاون و ياريگري همواره از سوي جامعه‌شناسان، روانشناسان و روانشناسان اجتماعي، بعنوان يكي از مشخصه‌هاي مهم در بسياري از تعاريف گروه و حتي جامعه وارد شده است. برخي جامعه‌شناسان در تعريف خود از جامعه، به همكاري و معاضدت بعنوان عامل بقاء و تأمين وسايل زندگي افراد و جامعه اشاره كرده و معتقدند كه جامعه، گروه وسيع و پردوامي است مركب از كثيري زن و مرد و كوچك كه وجوه اشتراك فراوان دارند و براي بقاء و استمرار خود همكاري مي‌كنند و سازمان‌هاي متعددي به وجود مي‌آورند (وثوقي، 1371، ص 50)

هايز معتقد است كه «انسان در آغاز بطور منزوي زندگي مي‌كرد و پيوسته با همنوعانش در جنگ و ستيز بود و در محيط وحشت و ترس مي‌زيست و همواره مورد تجاوز افراد ديگر  قرار داشت. اما با نيروي عقل و فراست دريافت كه اگر با افراد همنوع خود متحد مي‌شود، ميتواند در صلح و صفا و در محيطي آرام و دور از ترس و وحشت بسر برد و بدين ترتيب، جامعه منظم و آرام پديد آيد» (وثوقي، 1371، ص 56). ابن‌خلدون نيز معتقد  است كه «بدون همكاري و همياري، بقاء جامعه امكانپذير نيست (وثوقي، 1371، ص 57)

پياژه نهايت تحول جوامع بشري را جامعه مبتني بر تعاون  آزادي دانسته و به دو جامعه اشاره كرده و سير تطور جوامع را از جامعه نوع اول به جامعه نوع دوم مي‌داند. اين دو جامعه شامل‌اند از:

1. جامعه‌اي كه اساس آن اجبار است،
2. جامعه‌اي كه پايه آن بر آزادي و همكاري استوار است

کارآفرینی

کارآفرینی (به انگلیسی Entrepreneurship واژه ای نسبتاً قدیمی است که ریشه فرانسوی دارد.

کلمه کارآفرین حدود سیصد سال قدمت دارد و نخستین کسانی که واژه‌ی کارآفرین و مفهوم کارآفرینی را مورد توجه قرار دادند، اقتصاددان‌ها بودند.

کسانی مانند ریچارد کانتیلون و آدام اسمیت لغت کارآفرین را در قرن‌های هفدهم و هجدهم میلادی به کار برده‌اند

با وجودی که کلمه کارآفرین و مفهوم کارآفرینی ساده و قابل درک به نظر می‌رسد، اما می‌توان گفت که تعریف دقیقی از کارآفرین و کارآفرینی که مورد اتفاق نظر همگان باشد وجود ندارد. تعاریف کارآفرینی فراوانند و هر یک، بر جنبه‌ای از فرایند کارآفرینی و ویژگی های فرد کارآفرین تأکید کرده‌ اند

تعریف کارآفرینی از دیدگاه ژوزف شومپیتر

عصاره کارآفرینی در درک و بهره برداری از فرصتهاست.

البته شومپیتر به تدریج در سیاست هم ورود پیدا کرد و بعد از آن، تعریف‌های بعدی‌اش کمی جنبه‌ی کلان‌تر به خود گرفت. به عنوان مثال تاکید می‌کرد که کارآفرینان کسانی هستند که اقتصاد و سازمان‌ها را زنده می‌کنند.

البته نگاه شومپیتر به کارآفرینی صرفاً در این تعریف خلاصه نمی‌شد. او ابعاد کارآفرینی را فراتر از مفهومِ فرصت جویی و فرصت پروری می‌دید. شومپیتر به رابطه بین کارآفرینی و نوآوری توجه ویژه داشت. او پنج شیوه نوآوری را مد نظر داشت:

• معرفی یک کالای جدید
• به کار گیری یک شیوه‌ی جدید برای تولید یک محصول قدیمی
• ایجاد یک بازار جدید برای یک محصول موجود
• کشف و به‌کار گیری یک منبع جدید برای تامین مواد اولیه
• ایجاد یک ساختار جدید برای یک صنعت موجود

اهمیت و ضرورت کارآفرینی:

کارآفرینی مقوله بسیار مهمی است که امروزه بسیاري از کشورهاي توسعه یافته و در حال توسعه به آن توجه جدي مبذول میدارند. در این جوامع،کارآفرینی تبدیل به ابزار نیرومندي در جهت ایجاد فرصتهاي مناسب شده که به رهگیري از آنها میتواند باعث رفع مشکلاتی همچون بحران اشتغال، کمبود نیروي انسانی خلاق و پویا، پایین بودن بهره وري، کاهش کیفیت محصولات و خدمات و رکود اقتصادي رقابت شود

در واقع، کارآفرینی مفهومی عینی و عملی است که ریشهاي به درازاي تاریخ بشر دارد و همزمان با آغاز زندگی انسان روي زمین و تلاش براي کسب درآمد و تأمین مایحتاج زندگی، پا به عرصه وجود گذاشته است تأمل در وضعیت اقتصادي و روند مراحل پیشرفت در کشورهاي پیشرفته و در حال توسعه که به موضوع کارآفرینی توجه نموده اند، نشانگر آن است که این کشورها توانسته اند به پیشرفتهاي چشمگیري در زمینههاي مختلف اقتصادي و اجتماعی دست یابند و یا حداقل بحرانهاي پیش آمده را به سلامت پشت سرگذاشتهو بحرانهاي آینده را مهار نمایند. از جمله این کشورها میتوان ایالات متحده، کشورهاي اتحادیه اروپا، کشورهاي جنوب شرقی آسیا، چین، برخی کشورهاي آمریکاي لاتین و آفریقایی و اقیانوسیه را نام برد

انواع کارآفرینی:

.1 کارآفرینی مستقل 2. کارآفرینی سازمانی 3. کارآفرینی شرکتی 4. کارآفرینی دولتی5. کارآفرینی از راه دور 6. کارآفرینی ارزشی )اجتماعی( 7. کارآفرینی اطلاعاتی 8. کارآفرینی زوجی 9. کارآفرینی تکنولوژیکی 10. کارآفرینی زنان.

جایگاه تعاونیها:

،امروزه صاحبنظران بین الملی  بر این عقیده اند که بهطور ویژه و مشخص باید به امر توسعه روستاها و ریشه کنی فقر گسترده موجود در آنها پرداخت؛ در این میان، مقوله تعاون روستایی و کارآفرینی روستایی جایگاه و اهمیت  ویژه اي دارند در جوامع روستایی نه با اعمال زور میتوان روستاییان را وادار به مشارکت مستمر در اداره امور روستا نمود و نه با تطمیع از طریق اعطاي امتیازهاي مادي. تنها راه ترغیب روستاییان به مشارکت در اداره امور روستا عبارت است از تفهیم لزوم و فایده همکاري و مشارکت در تصمیم گیريهاي حیاتی روستا در واقع، یکی از مناسبترین ساختارها و سازمانهایی که میتواند کارآفرینان را در خود جاي دهد و آنان را به سر منزل مقصود برساند، بخش “تعاونی“است؛ زیرا اکثر نیروهاي بیکار جامعه فعلی ایران به ویژه تحصیل کرده ها و دانش آموختگان دانشگاهها فاقد سرمایه کافی براي آغاز فعالیت اقتصادي و ایجاد منبع درآمد و زمینه شغلی میباشند

اقدامات حمالیتی از شرکتهاي تعاونی

• حمایتهاي آموزشی: آموزشهاي سطوح مدیریت، آموزشهاي مرتبط با استاندارد کردن محصولات و خدمات، آموزشهاي مربوط به کنترل کیفی محصولات، آموزشهاي اصول اداره شرکت، آموزشهاي بازاریابی و صادرات، آموزشهاي روشهاي تأمین سرمایه و آموزشمقرّرات تجاري و مالی
• حمایتهاي مالی: تسهیلات مالی جهت ارتقاء کیفیت تولیدات، تسهیلات مالی جهت افزایش بهرهوري، تسهیلات مالی جهت ایجاد واحد در مناطق محروم، تسهیلات مالی جهت رفع نیازهاي نقدینگی، تسهیلاتمالی جهت خرید مواد اولیهو تسهیلات مالی جهت صادرات تولیدات؛
• حمایتهاي قانونی: حمایت از بهبود فضاي کسب و کار و اصلاح قوانین و مقرّرات مرتبط، حمایت از توسعه فناوري ،اعطاي معافیتهاي مالیاتی براي شرکتهاي تازه تأسیسو حمایت قانونی براي ایجاد فرصتهاي صادراتی؛
• حمایتهاي اطلاع رسانی: خدمات اطلاعرسانی تجاري، خدمات اطلاعرسانی مدیریت ،خدمات اطلاع رسانی فنی و معرفی فناوريهاي جدید به شرکتهاي تعاونی با تأکید بیشتر در سطح نواحی روستایی به دلیل دسترسی کمتر آنها به فناوريهاي جدید .
• حمایتهاي مشاورهاي: ارائه خدمات مشاوره مدیریت، ارائه خدمات مشاوره مالی، ارائه خدمات مشاوره تجاري،ارائه خدمات مشاوره بازاریابی و ارائه خدمات مشاوره حقوقی

سند توسعه بخش تعاون:

در سند توسعه بخش تعاون؛ توسعه مبتنی بر دانایی با تمهیدات خاصی نظیر ایجاد و گسترش پارکها و مراکز رشد علم و فن آوری با مشارکت تشکلهای تعاونی، توانمندسازی جوانان، زنان و فارغ التحصیلان دانشگاهی برای ایجاد اشتغال و حفظ و بهبود اشتغال موجود، آموزش کارآفرینی، ایجاد و توسعه بانک اطلاعات کارآفرینی در بخش تعاون، ایجاد و توسعه شرکتهای تعاونی تحقیقاتی، طراحی، مشاوره و مواردی از این قبیل پیش بینی شده است.
همانطور که ملاحظه می‌گردد و با توجه به توضیحات ارایه شده، برای حمایت از کارآفرینانی که در بخش تعاون به فعالیت ‌می‌پردازند، تمهیدات نسبتاً مناسبی نظیر رفع موانع فعالیت در همه زیربخشها، تسهیل فرایند دستیابی به منابع، اطلاعات، فناوری و ارتباطات، تخفیف مالیاتی، اعطای تسهیلات (وجوه اداره شده) اولویت در واگذاری سهام بخش دولتی و بنگاههای مورد واگذاری به کارآفرینان و ایجاد شهرکها و مجتمع‌های تعاونی و استقرار تعاونیهای نوپای کارآفرینان در آنها درنظر گرفته شده است که قطعاً می تواند فضای بسیار مناسبی را برای فعالیتهای کارآفرینانه در بخش تعاون فراهم آورد.

   نتیجه گیری:

حمایت از کارآفرینانی که در بخش تعاون به فعالیت ‌می‌پردازند، تمهیدات نسبتاً مناسبی نظیر رفع موانع فعالیت در همه زیربخشها، تسهیل فرایند دستیابی به منابع، اطلاعات، فناوری و ارتباطات، تخفیف مالیاتی، اعطای تسهیلات (وجوه اداره شده) اولویت در واگذاری سهام بخش دولتی و بنگاههای مورد واگذاری به کارآفرینان و ایجاد شهرکها و مجتمع‌های تعاونی و استقرار تعاونیهای نوپای کارآفرینان در آنها درنظر گرفته شده است

وجه به کارآفرینی و ایجاد وتوسعه آن، گام مثبتی در جهت ایجاد فضای مناسب جهت افزایش منابع ملی، کاهش نرخ بیکاری، تعادل ساختاری و توسعه شهرها و روستاها خواهد بود. در این راستا بخش تعاون می‌تواند به عنوان یکی از مؤثرترین نهادها، اقدام به این کار نموده و باتوجه به سیاست‌های اصل 44 روحیه کارآفرینی را ترویج نماید. نوع کارآفرینی مورد نظر از این فرآیند، صرفا کارآفرینی فردی با هدف تشکیل شرکتهای تعاونی نبوده و سایر صور کارآفرینی همانند کارآفرینی سازمانی، کارآفرینی اجتماعی، کارآفرینی موسسه‌ای و غیره را در برگرفته و کسب سود همراه با رعایت ارزشهای خاص مدنظر است

تعاونیها  یک اهرم مناسب براى توسعه اقتصادى به شمار می آیند که همگام با سیاستهاى دولت مىتوانند درتوسعه کارآفرینی ،افزایش تولید ،ارتقاى سطح درآمد و بهبود وضعیت اجتماعى مردم مؤثر باشند

بین کارآفرینی وفعالیت های  تعاونیهای به ویزه در سطح مناطق روستایی ارتباط مستقیمی وجود دارد و همچنان که تعاونی ها به دلیل برخورداري از مشخصه هایی همچون عضویت آزاد و اختیاري، کنترل دموکراتیک، سود محدود سرمایه، مازاد درآمد و آموزش و همکاري میان اعضا و غیره بستر مناسبی براي توسعه کارآفرینی فراهم مینمایند،

اشتغالزایی در سطوح محلی، توسعه کاربريهاي صنعتی و تجاري و توزیع جغرافیایی بازارها،جلوگیري از افزایش قیمت محصولات، کاهش هزینه هاي تولید و توسعه بخش کشاورزي، توزیع بهینه کالاها و خدمات، برقراري ارتباط مؤثر بین صنعت و کشاورزي، رونق فعالیت های  کشاورزي و تخصیص عادلانه منابع، ایجاد تنوع در اقتصاد روستایی، بسترسازي لازم به منظور افزایش ثروت روستاییان، تسهیل توزیع کالاهاي تولیدي صنعتی و غیرهاز اثرات و پیامدهاي عمده توسعه و گسترش کارآفرینی در تعاونیهاي فعال در مناطق روستایی بهشمار میروند .با در نظر گرفتن ایجاد چنین اثرات مثبتی در سطح مناطق روستایی، ضروري است تا شرایط و زمینه هاي لازم براي حمایت و توسعه کارآفرینی در تعاونیهاي روستایی از سوي نهادها و سازمانهاي مختلف فراهم گردد.

منابع:

• دنیایی، ح.،یعقوبی، ج.،رجایی، ي. 1389 .عوامل مؤثر بر تقویت و توسعه کارآفرینی در تعاونیهاي کشاورزي استان زنجان،فصلنامه تعاون ،21(3)111-125
• سرمست، ك1390. بررسی ظرفیتهاي اقتصادي اجتماعی تعاونیها در برقراري توسعه پایدار،فصلنامه برنامه ریزي رفاه و توسعه اجتماعی ،8 :153-123
• سعیدي مهرآباد، م.،مهتدي، م. .م1387ت .أثیر آموزش کارآفرینی بر توسعه رفتارهاي کارآفرینانه )مطالعه موردي: آموزشهاي کارآفرینی وزارت کار و امور اجتماعی(،فصلنامه توسعه کارآفرینی،
• سلجوقی، م . کارآفرینی ایجاد و توسعه کسب و کار جدید. انتشارات خدمات فرهنگی کرمان،کرمان
• محمدي پابند، م. شناسایی و تحلیل سازوکارها و موانع توسعه کارآفرینی سازمانی در تعاونیهاي توسعه روستایی استان زنجان. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه زنجان، دانشکده کشاورزي، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی.
• میرزایی، آ.،میردامادي، س.م.،حسینی، س.م،.سجادي، ا. 1390
• Fogel, K.,Hawk, A.,Morck, R.,Yeung, B. 2005. Institutional obstacles to corporate entrepreneurship. Oxford Handbook of Entrepreneurship, Oxford UniversityPublisher, England.
• Histrich, R.,Peters,M. 2002. Entrepreneurship.McGraw-HillIrwin Publisher, New York
• Pirich, A.,Knuckey, S.,Cambell, J. 2001. An interface between entrepreneurship and innovation.University of Alborg Publisher, Denmark.

نغمه صاحبی دکترا  تخصصی جغرافیا برنامه ریزی روستایی  واحد رشت ،دانشگاه آزاد اسلامی ،رشت ،ایران

پایگاه خبری میرزا کوچک نیوز: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.